Ο Σύλλογος Λευκαδίων Ηλιούπολης και γύρω Δήμων «Η ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ» ιδρύθηκε, αμέσως μετά τη μεταπολίτευση, από Λευκαδίτες που εγκαταστάθηκαν στην Ηλιούπολη, τις δεκαετίες 1940, 1950 και 1960.
Το καταστατικό του Συλλόγου επικυρώθηκε το έτος 1976, με την υπ΄αριθμ. 584/76 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Το άρθρο 2 του καταστατικού αναφέρει ότι «Σκοποί του Συλλόγου είναι η σύσφιγξις των δεσμών μεταξύ των εκ Λευκάδος καταγομένων και διαμενόντων εις την περιοχήν του Δήμου Ηλιουπόλεως ως και των πέριξ αυτού Δήμων Βύρωνος, Δάφνης, Αγίου Δημητρίου, Αργυρουπόλεως, Αλίμου, Γλυφάδας, Υμηττού, Καλαμακίου και Κοινότητος Ελληνικού, η δια κοινών εκδηλώσεων πολιτιστικής φύσεως ανάπτυξις του πνευματικού επιπέδου των μελών του Συλλόγου, η υλική και ηθική συμπαράστασις των εχόντων ανάγκην Λευκαδίων δια πάσαν αξιοπρεπή κοινωνικήν δραστηριότητα, η διατήρησις των εθίμων και παραδόσεων του τόπου καταγωγής των μελών του Συλλόγου ως και η εν παντί μέτρω συμβολή εις την αντιμετώπισιν των ποικίλων προβλημάτων των κατοίκων της Λευκάδος, η συμβολή στην εκπολιτιστική και κοινωνική ανάπτυξη των κατοίκων των περιοχών που καλύπτει το καταστατικόν».[Best_Wordpress_Gallery id=”11″ gal_title=”Istoria-katastatiko”]
Η φτώχεια, στο νησί της Λευκάδας, μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και τη γερμανική κατοχή, αλλά και τα έντονα μίση και πάθη του εμφυλίου πολέμου, που ακολούθησε, οδήγησαν πολλούς Λευκαδίτες στην ξενιτειά. Έτσι μια μεγάλη μερίδα από αυτούς έφτασε στην Ηλιούπολη.
Οι πρώτοι αυτοί Λευκαδίτες, έφεραν μαζί τους τις καταβολές τους, τους προβληματισμούς τους, την ιδεολογία τους, τις αγνές και τίμιες αξίες της αγροτικής λευκαδίτικης οικογένειας, την αγωνία τους για βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης και τη βελτίωση του πνευματικού τους επιπέδου, την πίστη τους στην κοινωνικότητα και την κοινωνική προσφορά. Τους συνόδευε το θρησκευτικό τους συναίσθημα που κορυφώνεται στο πρόσωπο της Παναγίας της Φανερωμένης, προστάτιδας της Λευκάδας.
Εγκαταστάθηκαν στην Κάτω Ηλιούπολη, κυρίως στις οδούς Νικομάχου, Αθηνοδώρου, Αγορακρίτου και Ίωνος. Βελτιώνουν ταχύτατα το βιοτικό και πνευματικό τους επίπεδο, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην ανάπτυξη, στην οργάνωση και στην εξέλιξη της Ηλιούπολης. Γιατί ο πλούτος της Λευκάδας, που είναι οι άνθρωποί της, έγιναν τώρα ο πλούτος της Ηλιούπολης, της δεύτερης πατρίδας τους.
Άνθρωποι δραστήριοι, κοινωνικοί, με πίστη στον συμπολίτη, ασχολήθηκαν με τα προβλήματα της νέας τους πατρίδας. Συμμετέχουν ενεργά στις δραστηριότητες του Εξωραϊστικού Συλλόγου Τρίτου Τομέα Ηλιούπολης, η πλειοψηφία των μελών του οποίου είναι Λευκαδίτες.[Best_Wordpress_Gallery id=”6″ gal_title=”Eksoraistikos”]
Συμβάλλουν καθοριστικά στο κτίσιμο και τη λειτουργία του ιερού ναού Αγίας Παρασκευής, προσφέροντας εθελοντική εργασία, ξυλεία και οικοδομικά υλικά.
Επιθυμία τους ήταν ο ναός να φέρει το όνομα της προστάτιδας του νησιού τους Παναγία Φανερωμένη. Ο στόχος επετεύχθη εν μέρει. Κατάφεραν να τοποθετηθεί η εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης στο τέμπλο του ναού και σε προσκυνητάρι. Έτσι ο ναός είναι δισυπόστατος.[Best_Wordpress_Gallery id=”10″ gal_title=”Agia Paraskeui”]
Από το 1970 που πραγματοποιήθηκε η πρώτη λιτανεία της εικόνας της Πεφανερωμένης, γιορτάζεται αδιάκοπα η Πολιούχος του νησιού μας. Παράλληλα γίνεται το χαρακτηριστικό λευκαδίτικο λαϊκό πανηγύρι. Την ημέρα αυτή η περιοχή γύρω από την Αγία Παρασκευή είναι μια άλλη Λευκάδα.
[Best_Wordpress_Gallery id=”7″ gal_title=”Panigiri”]
Οι πρώτοι Λευκαδίτες, που φθάνουν στην Ηλιούπολη, απασχολούνται κυρίως σε οικοδομικές εργασίες. Η συμβολή τους, ως εκ τούτου, στην οικιστική ανάπτυξη της πόλης είναι μεγάλη. Δεν αρκούνται όμως στο ζην. Ζητούν το ευ ζην. Αρκετοί σπουδάζουν και δημιουργείται έτσι ένα αξιόλογο, ανθρώπινο, πνευματικό σύνολο, που διαπρέπουν στις επιστήμες και στις τέχνες και έχουν αξιόλογη κοινωνική προσφορά.
Στη δεκαετία 1947-1958, ο Λευκαδίτης Δημήτρης Γεωργάκης εκλέγεται συνεχώς μέλος του κοινοτικού Συμβουλίου Ηλιούπολης και δύο φορές εκλέγεται πρόεδρός του. Αργότερα, ο Κωνσταντίνος Δελλαπόρτας διατελεί για τρία χρόνια Δήμαρχος Ηλιούπολης, ο Πάνος Πάλμος υποψήφιος Δήμαρχος και αργότερα και σχετικά πρόσφατα ο Θεόδωρος Γεωργάκης, για δεκαέξι συνεχή χρόνια Δήμαρχος Ηλιούπολης. Πολλοί δε Λευκαδίτες ήταν μέλη του κοινοτικού και αργότερα του δημοτικού Συμβουλίου της πόλης.
Σήμερα, εκατοντάδες οικογένειες, δεύτερης, τρίτης και τέταρτης γενιάς, κατοικούν σε όλη την Ηλιούπολη και στους γύρω δήμους, αλλά κυρίως στην Κάτω Ηλιούπολη, γύρω από την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και την έδρα του συλλόγου.
Η δραστηριότητα του Συλλόγου, από την ίδρυσή του έως σήμερα, είναι πλούσια:
Διοργανώθηκαν πνευματικές εκδηλώσεις, κυρίως τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, σε συνεργασία με την Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών. Ανάμεσά τους, ξεχωρίζουν εκδηλώσεις αφιερωμένες στους Λευκαδίτες ποιητές Άγγελο Σικελιανό και Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.
Οι κυριότερες από αυτές ήταν:
Η τοποθέτηση της προτομής του Άγγελου Σικελιανού, στον αύλειο χώρο της εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής. Στα αποκαλυπτήρια της προτομής, το 1978, απήγγειλε ο ποιητής Γ. Ρίτσος, παρέστη η Άννα Σικελιανού και πολλοί άνθρωποι του πνεύματος.
[Best_Wordpress_Gallery id=”8″ gal_title=”ritsos”]
Η διοργάνωση, το 1981, εκδήλωσης, για τα τριάντα χρόνια από το θάνατο του Άγγελου Σικελιανού.
Η διοργάνωση, το 1982, μεγάλης εκδήλωσης, στους Δελφούς, με ομιλίες και απαγγελίες ποιημάτων του Σικελιανού. Μετέβησαν στους Δελφούς 45 πούλμαν, με Λευκαδίτες από όλη την Ελλάδα.
[Best_Wordpress_Gallery id=”9″ gal_title=”delfoi”]
Η διοργάνωση, το 1983, εκδήλωσης προς τιμήν του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, στο πνευματικό κέντρο Ηλιούπολης, με ομιλητές τους Νίκο Σβορώνο, Νίκο Κατηφόρη και Αριστόξενο Σκιαδά.
Ορόσημο στην ιστορία του Συλλόγου αποτελεί η κατασκευή του Λευκαδίτικου Σπιτιού, στην Κάτω Ηλιούπολη, επί των οδών Αθηνοδώρου και Ίωνος. Στο συγκεκριμένο χώρο, οι Λευκαδίτες συγκεντρώνονταν σε ένα τροχόσπιτο, από τη δεκαετία του 1970.[Best_Wordpress_Gallery id=”13″ gal_title=”ktirio”]
Κατάφεραν να κτίσουν το οίκημα και να διαμορφώσουν το γήπεδο για το λευκαδίτικο παιγνίδι «Τ΄αμπαλί» τη δεκαετία του 1990. Ήταν μία ευτυχής συγκυρία, όταν Δήμαρχος Ηλιούπολης ήταν ο κ.Θεόδωρος Γεωργάκης, Περιφερειάρχης Αττικής ο κ.Παναγιώτης Καββαδάς, πρόεδρος του Συλλόγου ο αείμνηστος Χρίστος Ροντογιάννης και αντιδήμαρχος Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Ηλιούπολης ο κ. Ευάγγελος Γεωργάκης.
Έτσι από το 1997 ο σύλλογος στεγάζεται στο οίκημα αυτό, στον περιβάλλοντα χώρο του οποίου πραγματοποιείται κάθε χρόνο το λευκαδίτικο λαϊκό πανηγύρι, παραμονή του Αγίου Πνεύματος μετά τον Εσπερινό, με λιτανεία της εικόνας της Πεφανερωμένης από τον ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής έως την έδρα του συλλόγου.
Παράλληλα ο σύλλογος έχει αναπτύξει μια πλούσια κοινωνική & πολιτιστική δραστηριότητα, η οποία τον καταξιώνει ως κύριο και γνήσιο εκφραστή της λευκαδίτικης παράδοσης στο λεκανοπέδιο Αττικής.
Σήμερα ο σύλλογος συνεχίζει την λειτουργία του, θέτοντας υψηλούς στόχους.
Πρόσφατο επίτευγμα είναι η ονομασία σε «πλατεία Λευκαδίων» του περιβάλλοντος χώρου της εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής στην Κάτω Ηλιούπολη. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε και είναι γεγονός. Η ονομασία αυτή θα διαφυλάξει την ιστορική μνήμη της περιοχής και θα αποδώσει το δέοντα σεβασμό και την οφειλόμενη τιμή στους αποβιώσαντες πρώτους Λευκαδίτες, αλλά και στις σημερινές γενιές που λάτρεψαν και λατρεύουν την Ηλιούπολη, χωρίς όμως, να ξεχνούν το όμορφο νησί τους, τη γη των προγόνων τους, το πρωτόχωμα.