Η λαϊκή τέχνη έχει δώσει αριστουργήματα στον ελληνικό πολιτισμό σε πολλούς διαφορετικούς τομείς.
Όσον αφορά τη μικρή μας Λευκάδα, τολμώ να πω ότι είναι από τα μέρη όπου η λαϊκή παραγωγή άγγιξε υψηλά επίπεδα.
Ένα από αυτά τα επιτεύγματα είναι το πορσάνικο μαχαίρι. Δείγμα υψηλής λαϊκής αισθητικής, τόσο που η UNESCO το αναγνώρισε ως άυλο πολιτιστικό αγαθό.
Στη Βασιλική Λευκάδας είχα την τύχη να συναντήσω το Φίλιππο Πολίτη, έναν άνθρωπο, πολυπράγμονα και πολυτεχνίτη, ο οποίος με ιδιαίτερο μεράκι φιλοτεχνεί τα παραδοσιακά λευκαδίτικα μαχαίρια.
Λέγονται πορσάνικα όπως ο ίδιος δηλώνει, διότι τελευταία φτιάχνονταν στον Πόρο της Λευκάδας.
Έχουν τρεις αιώνες ιστορία δηλώνει ο Φίλιππος Πολίτης. Ξεκίνησαν από τους Βενετούς. Κάποτε τα έφτιαχναν σε όλη τη Λευκάδα με πρώτες ύλες που έφερναν οι Βενετοί και στη συνέχεια οι ίδιοι πάλι τα έπαιρναν και τα εμπορευόταν.
Οι τελευταίοι μάστορες, εκτός από κάποιον στον Άγιο Ηλία, ήταν από τον Πόρο. Συγκεκριμένα δέκα άτομα από την οικογένεια των Κατωποδαίων ασχολούνταν με τα μαχαίρια.
Ο Φίλιππος Πολίτης δηλώνει ότι η κατασκευή του μαχαιριού του άρεσε από παιδί. Από μικρός έφτιαχνε μαχαίρια. Με το λευκαδίτικο μαχαίρι ασχολήθηκε σχετικά μεγάλος. Βρέθηκε κάποιος ο οποίος του έδειξε και σιγά – σιγά αυτή η ασχολία τον κέρδισε. Βέβαια όπως είπαμε η κατασκευή του μαχαιριού δεν του ήταν κάτι άγνωστο.
Ο ίδιος δηλώνει ερασιτέχνης. Εγώ βλέπω έναν εραστή της τέχνης. Κάνει δουλειά με μεράκι. Όπως δηλώνει έχει αφιερώσει ατελείωτες ώρες σ’ αυτή την ασχολία. Πάνω από δέκα χρόνια έχει που ξενυχτούσε δουλεύοντας μόνο με αυτό το αντικείμενο.
Του ευχόμαστε καλή συνέχεια και να έχει υγεία να υπηρετεί τη λευκαδίτικη λαϊκή τέχνη.
Θερμά συγχαρητήρια Φίλιππε Πολίτη
Χρ. Γιάννης Φουρλάνος.
